Başkumandan Vekili ve Harbiye Nazırı Enver Paşa Çanakkale’de

Başkumandan Vekili ve Harbiye Nazırı Enver Paşa Çanakkale’de

Yasin Çatal

Çanakkale Muharebeleri, yerli ve yabancı araştırmacıların, tarihçilerin, gazetecilerin ve edebiyatçıların üzerinde yoğun emek harcadığı bir çalışma sahasıdır. Yayımlanan çok sayıda eserde etrafında dolaşılan, üzerinde durulmayan ve görmezlikten gelinen Enver Paşa, bu zaferin öksüz ismidir. Bilinen on beş askerî ziyareti, yüzlerce emri, tasarladığı hareket planları, siyasî kavgası, hukukî mücadeleleri, propaganda faaliyetleri, istihbarat çalışmaları “hiç olmamış” havası içerisinde hareket edilmektedir. Her sene icra edilen Çanakkale Zaferi ve Şehitleri Anma Günü’nde yaptığı hatalar öne çıkartılırken zafere olan katlısı ve çalışmaları görmezden gelinmektedir. Bu alanda çalışma yapan yüzlerce ismin, gün gibi ortada olan kaynaklarda yer alan Enver Paşa’nın gayretlerini görmemesi mümkün değildir. Enver Paşa ve Çanakkale konusunda kitap ve makalenin yayımlanmaması, cehalet ve görmemezlik değil, anlaması güç bir bakışın ürünüdür. Bu taassubun yıkılmasına katkı sunacağını düşündüğüm çalışmamın, yepyeni araştırmalara kapı aralaması, Enver Paşa ve Çanakkale sahasında daha özel eserlerin yazılmasına vesile olması yegâne ümidimdir.